قبل از اینکه شرح دهیم سازمان مجاهدین خلق ایران چگونه وارد عمل شد، ضروری است نگاهی داشته باشیم به وضعیت رژیم پهلوی یعنی محمدرضا شاه در ایران و منطقه
اصلاحات ارضی و تبدیل به بورژوازی کمپرادور
در قسمتهای پیشین اشاره شد که حکومت شاهنشاهی با اصلاحات ارضی از فئودالیزم به سمت بورژوازی کمپرادور حرکت کرده و با پشتگرمی آمریکا خود را به ظاهر تثبیت کرد.
سرکوب قیام عشایر فارس
محمدرضا شاه همچنین توانست هر صدای مخالفی را خاموش کند. از جمله در سال ۱۳۴۴ قیام عشایر فارس را بهشدت سرکوب کرد.
حاکمیت اختناق ساواک
میتوان گف از سال ۱۳۴۲ در ایران هیچ جنبش جدی نتوانست شکل گرفته یا عمل کند. اختناق ساواک بر همه جا حکمفرما بوده و دیکتاتوری با تمامی ابعاد آن بر کشور حاکم بود.
محمدرضا شاه ژاندارم منطقه
محمدرضا شاه در این دوران با خرید اسلحه زیاد با پول هنگفتی که از فروش نفت بهدست آورده بود، تلاش کرد در منطقه نیز خود را به اثبات رسانده و نقش ژاندارمی را به تمام و کمال ایفا کند.
حفاظت از منافع استعمار در منطقه
به این ترتیب محمدرضا شاه در منطقه خاورمیانه از منافع استعمار حفاظت میکرد و علاوه بر ایران هر نوع جنبش انقلابی در هر کجای منطقه را نیز سرکوب مینمود.
بخصوص اینکه در آن زمان در گوشه و کنار، جنبشهای آزادیبخش در حال شکلگیری بوده و برخی کشورهای خاورمیانه توان ایستادگی در مقابل آنها را نداشتند.
سرکوب جنبش ظفار
جنبشهایی که منافع غرب را در این مستعمرهها به خطر میانداختند. از جمله محمدرضا شاه در عمان به سرکوب جنبش ظفار پرداخت.
جنبشی که چه بسا میتوانست سلطان قابوس را سرنگون و یک حکومت غیروابسته در آن کشور ایجاد کند.
تضاد منافع حکومت پهلوی با دولت مستقل بعث
همچنین در عراق هنگامی که دولت مستقل بعث بر سر کار آمد، محمدرضا شاه در پی سرکوب او بوده و نمیخواست اجازه دهد چنین دولتی باعث برهم خوردن تعادل استعمار در منطقه شود.
قرار داد ۱۹۷۵ الجزایر
درگیریها میان حکومت محمدرضا شاه و دولت عراق نهایتاً در سال ۱۳۵۳ با قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر پایان یافته و تعادلی نسبی میان آنها برقرار شد.
به این ترتیب محمدرضاشاه در منطقه حافظ منافع استعمار بوده و نقش ژاندارم را بهخوبی ایفا میکرد.